روشهای رشد چسبنده در تصفیه ثانویه فاضلاب

در روشهای رشد چسبنده تصفیه ثانویه فاضلاب، میکروارگانیسمها به جای اینکه در فاضلاب به صورت معلق باشند، به سطوح ثابت مانند ذرات معلق در فاضلاب یا حاملهای صلب مانند سنگریزهها میچسبند و تشکیل لجن فعال میدهند. لجن فعال نقش مهمی در تصفیه فاضلاب دارد.
دو نوع اصلی از روشهای رشد چسبنده عبارتند از:
1. لجن فعال:
- رایجترین روش تصفیه ثانویه است که در آن از هوادهی فاضلاب برای رشد و تکثیر میکروارگانیسمها در لجن فعال استفاده میشود.
- در این روش، فاضلاب وارد حوضچههایی به نام هوادهی میشود و در آنجا به طور مداوم با هوا هوادهی میشود.
- هوادهی اکسیژن مورد نیاز میکروارگانیسمها را برای تجزیه مواد آلی موجود در فاضلاب فراهم میکند.
- میکروارگانیسمها در لجن فعال رشد میکنند و مواد آلی را به ترکیبات سادهتر مانند دیاکسید کربن، آب و سلولهای میکروبی تبدیل میکنند.
- لجن فعال در ته حوضچههای هوادهی ته نشین میشود و سپس از فاضلاب تصفیه شده جدا میشود.
مزایای روش لجن فعال:
- کارایی بالا در حذف مواد آلی
- قابلیت انعطافپذیری در برابر تغییرات حجم و غلظت فاضلاب
- تولید لجن کم
- سادگی در بهرهبرداری و نگهداری
معایب روش لجن فعال:
- نیاز به هوادهی مداوم
- حساسیت به شوکهای ناگهانی در کیفیت فاضلاب
- نیاز به فضای زیاد برای حوضچههای هوادهی
2. فیلترهای بیولوژیکی:
- در این روش، فاضلاب از روی بسترهایی از مواد مختلف مانند سنگریزه یا پلاستیک عبور میکند که میکروارگانیسمها روی آنها رشد میکنند و مواد آلی موجود در فاضلاب را تصفیه میکنند.
- فاضلاب به طور ثقلی یا با استفاده از پمپها بر روی بسترها پخش میشود.
- میکروارگانیسمها روی بسترها تشکیل لایهای به نام بیوفیلم میدهند.
- فاضلاب در حین عبور از بین بیوفیلم، مواد آلی خود را به میکروارگانیسمها واگذار میکند و تصفیه میشود.
- فاضلاب تصفیه شده از زیر بسترها جمعآوری میشود.
مزایای فیلترهای بیولوژیکی:
- کارایی بالا در حذف مواد آلی
- نیاز به هوادهی کم
- قابلیت استفاده در فضاهای کوچک
- تولید لجن کم
معایب فیلترهای بیولوژیکی:
- حساسیت به گرفتگی بسترها
- نیاز به نظافت و نگهداری منظم
- احتمال رشد جلبک و قارچ در بسترها
انتخاب روش مناسب:
انتخاب روش مناسب برای تصفیه ثانویه با رشد چسبنده به عوامل مختلفی مانند حجم و غلظت فاضلاب، نوع آلایندههای موجود، فضای موجود و بودجه بستگی دارد.
در نهایت، روشهای رشد چسبنده از جمله روشهای کارآمد و مقرون به صرفه برای تصفیه ثانویه فاضلاب هستند که میتوانند به طور موثری مواد آلی را از فاضلاب حذف کنند و به حفظ سلامت محیط زیست کمک کنند
لجن فعال
لجن فعال: قلب تپنده تصفیه ثانویه فاضلاب
لجن فعال، تودهای از میکروارگانیسمهای زنده، عمدتاً باکتریها، است که در فرآیند تصفیه ثانویه فاضلاب نقشی اساسی ایفا میکند. این روش، رایجترین و کارآمدترین روش تصفیه بیولوژیکی فاضلاب به شمار میرود و در بسیاری از تصفیهخانههای فاضلاب شهری و صنعتی در سراسر جهان مورد استفاده قرار میگیرد.
نحوه عملکرد لجن فعال:
- هوادهی: فاضلاب وارد حوضچههای هوادهی میشود و در آنجا به طور مداوم با هوا هوادهی میگردد.
- رشد میکروارگانیسمها: اکسیژن موجود در هوا، غذای مورد نیاز میکروارگانیسمها را برای تجزیه مواد آلی فاضلاب فراهم میکند.
- تصفیه فاضلاب: میکروارگانیسمها در لجن فعال، مواد آلی را به ترکیبات سادهتر مانند دیاکسید کربن، آب و سلولهای میکروبی تبدیل میکنند.
- ته نشینی لجن: لجن فعال در ته حوضچههای هوادهی ته نشین میشود.
- جداسازی لجن: لجن فعال از فاضلاب تصفیه شده جدا میشود و بخشی از آن به حوضچههای هوادهی بازگردانده میشود تا میکروارگانیسمها برای تصفیه فاضلاب ورودی جدید آماده شوند و بخش دیگر به عنوان لجن مازاد از تصفیهخانه خارج میشود.
مزایای روش لجن فعال:
- کارایی بالا در حذف مواد آلی: لجن فعال میتواند به طور موثری مواد آلی محلول و معلق موجود در فاضلاب را حذف کند.
- قابلیت انعطافپذیری: این روش در برابر تغییرات حجم و غلظت فاضلاب تا حد زیادی انعطافپذیر است.
- تولید لجن کم: در مقایسه با برخی روشهای دیگر تصفیه ثانویه، لجن فعال لجن کمتری تولید میکند.
- سادگی در بهرهبرداری و نگهداری: عملکرد و نگهداری از سیستمهای لجن فعال نسبتاً ساده است.
معایب روش لجن فعال:
- نیاز به هوادهی مداوم: هوادهی مداوم فاضلاب برای تامین اکسیژن مورد نیاز میکروارگانیسمها ضروری است و این امر میتواند هزینههای عملیاتی را افزایش دهد.
- حساسیت به شوکهای ناگهانی: سیستمهای لجن فعال به شوکهای ناگهانی در کیفیت فاضلاب مانند تغییرات ناگهانی در pH یا غلظت مواد آلی حساس هستند.
- نیاز به فضای زیاد: حوضچههای هوادهی مورد نیاز برای فرآیند لجن فعال به فضای نسبتاً زیادی احتیاج دارند.
عوامل موثر بر عملکرد لجن فعال:
- کیفیت فاضلاب: غلظت مواد آلی، pH و دمای فاضلاب بر عملکرد لجن فعال تاثیر میگذارند.
- هوادهی: میزان و نحوه هوادهی فاضلاب نقش مهمی در فعالیت میکروارگانیسمها و کارایی تصفیه دارد.
- مدیریت لجن: نحوه جمعآوری، خشک کردن و دفع لجن مازاد بر کیفیت عملکرد سیستم لجن فعال تاثیر میگذارد.
نقش لجن فعال در تصفیه فاضلاب:
لجن فعال نه تنها در حذف مواد آلی از فاضلاب موثر است، بلکه فواید دیگری نیز به شرح زیر دارد:
- کاهش نیتروژن: برخی از میکروارگانیسمهای موجود در لجن فعال میتوانند نیتروژن را از فاضلاب حذف کنند.
- حذف فسفر: با روشهای خاص، میتوان از لجن فعال برای حذف فسفر از فاضلاب نیز استفاده کرد.
- تولید بیوگاز: لجن مازاد تصفیهخانههای لجن فعال میتواند به عنوان منبع تولید بیوگاز مورد استفاده قرار گیرد.
در مجموع، لجن فعال یک روش کارآمد، مقرون به صرفه و سازگار با محیط زیست برای تصفیه ثانویه فاضلاب است که نقشی اساسی در حفظ سلامت منابع آبی و ارتقای کیفیت زیست محیطی ایفا میکند
(((ترکیدگی لوله فاضلاب تهران به خاطر قعطی برق )))